Badania laboratoryjne

Dorośli

Większość badań powinno być wykonanych na czczo – tzn. bez śniadania, między godziną 7 a 9 rano. Przed badaniem profilu lipidowego i prób wątrobowych zaleca się w dniu poprzedzającym badanie spożycie lekkiej kolacji nie później niż o godz. 18. (wymagana 14-godzinna przerwa w przyjmowaniu pokarmów).

Do badań nie powinien przystępować pacjent po nieprzespanej nocy i forsownym wysiłku fizycznym. Zażywanie leków w danym dniu musi być ustalone z lekarzem i ściśle związane z celem danego badania. Próbki do oznaczeń poziomu leków są pobierane przed zażyciem dawki porannej lub w szczycie wchłaniania. W przypadku niektórych badań, np. oznaczenie poziomu aldosteronu, istotna jest również pozycja ciała i pora dnia.

Dzieci

W przypadku niemowląt i małych dzieci dopuszczalne jest podanie lekkiego śniadania, bo nie wpływa ono istotnie na większość prostych rutynowych badań, z wyjątkiem poziomu glukozy.

Do badań rutynowych oddajemy mocz poranny. Przy zachowaniu podstawowych zasad higieny, pierwszą porcję moczu oddajemy do toalety, a potem do uprzednio przygotowanego pojemniczka opisanego imieniem i nazwiskiem.

Badania moczu wykonuje się również w tzw. zbiórce dobowej. Niektóre wymagają dodania do zbiorki odpowiedniego stabilizatora i należy to zawsze ustalić z lekarzem. Mocz należy dostarczyć w ilości określonej przez laboratorium (min. 10 ml).

Mocz do badań bakteriologicznych należy pobrać rano, przestrzegając poniższych zasad:

1. zaopatrzyć się w jałowy pojemnik (apteka)
2. umyć ręce bieżącą wodą z mydłem i wysuszyć jednorazowym ręcznikiem
3. nie dotykać wewnętrznych ścianek pojemnika i przykrywki
4. przykrywkę odłożyć wewnętrzną stroną do góry, a pojemnik chwytać za zewnętrzne ścianki
5. jedną ręką rozchylić wargi sromowe większe odsłaniając ujście cewki moczowej
6. przetrzeć okolice cewki moczowej jałowym gazikiem lub papierowym ręcznikiem
7. pierwszą partię moczu oddać do toalety
8. drugą część oddawanego moczu nie przerywając strumienia oddać bezpośrednio do pojemnika, do 1/3 jego wysokości tzw. „środkowy strumień”
9. natychmiast po napełnieniu pojemnika należy go zamknąć i w możliwie najkrótszym czasie dostarczyć do laboratorium – do chwili transportu przechowywać w lodówce.

Mocz do badań bakteriologicznych należy pobrać rano przestrzegając poniższych zasad:

1. zaopatrzyć się w jałowy pojemnik
2. umyć ręce bieżącą woda z mydłem i wysuszyć jednorazowym ręcznikiem
3. nie dotykać wewnętrznych ścianek pojemnika i przykrywki
4. przykrywkę odłożyć wewnętrzną stroną do góry, a pojemnik chwytać za zewnętrzne ścianki
5. zsunąć napletek odsłaniając ujście cewki moczowej
6. przetrzeć okolice cewki moczowej jałowym gazikiem lub papierowym ręcznikiem
7. pierwszą partię moczu oddać do toalety
8. drugą część oddawanego moczu nie przerywając strumienia oddać bezpośrednio do pojemnika , do 1/3 jego wysokości tzw „środkowy strumień”
9. natychmiast po napełnieniu pojemnika należy go zamknąć i możliwie w najkrótszym czasie dostarczyć do laboratorium – do chwili transportu przechowywać w lodówce nie dłużej niż 24 godziny

Mocz  do badań bakteriologicznych należy pobrać rano, zaraz po obudzeniu się dziecka, przestrzegając poniższych zasad:

1. zaopatrzyć się w jałowy pojemnik (apteka)
2. nie zaleca się stosowania woreczków przyklejanych na okolicę krocza
3. na 10-20 minut przed pobraniem moczu należy obficie napoić dziecko wodą
4. umyć swoje ręce bieżącą wodą z mydłem i osuszyć je a następnie umyć dokładnie okolicę krocza dziecka wodą z mydłem pamiętając o tym, że
   
   • u dziewczynek należy rozchylić wargi sromowe i delikatnie przetrzeć okolicę ruchem od góry do dołu (w kierunku odbytu)
   • u chłopców należy odprowadzić napletek i umyć żołądź a jeśli jest to niemożliwe, należy tylko umyć okolicę cewki moczowej.
     
     Po umyciu należy osuszyć okolicę krocza dotykając (nie pocierając) ręcznikiem a następnie polać 0,1% roztworem Rivanolu (apteka) już bez następowego osuszania
5. nie dotykać wewnętrznych ścianek pojemnika i przykrywki
6. przykrywkę odłożyć wewnętrzną stroną do góry, a pojemnik chwytać za zewnętrzne ścianki
7. pierwszą porcję moczu (przez 1 sekundę) dziecko powinno oddać do pieluszki, następnie należy podstawić pojemnik i pobrać niewielką ilość moczu (wystarczy około 1 cm)
8. natychmiast po napełnieniu pojemnika należy go zamknąć i możliwie w najkrótszym czasie dostarczyć do laboratorium – do chwili transportu przechowywać w lodówce jednak nie dłużej niż 24 godziny.

Jeśli dziecku zalecono już leczenie antybiotykiem, pobranie moczu musi nastąpić przed podaniem pierwszej dawki leku

Pobieramy małą ilość do specjalnego pojemniczka. Służy do tego umieszczona w nim łopatka. Ważne jest to aby pobrany materiał pochodził z różnych miejsc tej samej porcji kału. Jest to bardzo istotne w przypadku wszystkich badań wykonywanych na obecność krwi utajonej, resztek pokarmu, jaj i pasożytów, badań mikrobiologicznych i mykologicznych.